de Belastingdienst moet twee veelgebruikte computersystemen “zo snel mogelijk” stopzetten

https://lnkd.in/eFUNd8PJ

KTA is volgens de AP “een basissysteem dat door veel medewerkers van de Belastingdienst dagelijks wordt gebruikt”. Onder andere adresgegevens, geslacht, relaties, immigratie- of emigratiedatum, bank- en loongegevens en het bezit van vastgoed of voertuigen zijn erin op te vragen, tot vijf jaar terug. Via Informatiesjabloon kunnen gegevens van alle belastingplichtigen – zowel burgers als bedrijven – worden opgevraagd. Vorig jaar gebeurde dat 38.000 keer.

De AP onderzocht de systemen van de Belastingdienst na de verhalen die Derk Stokmans en ik in NRC schreven over ‘superdatabase’ RAM (Risico Analyse Model), waarmee Belastingdienstmedewerkers jarenlang naar eigen inzicht zeer gevoelige gegevens van burgers verzamelden en combineerden:

https://lnkd.in/emf8YitQ

Het kabinet erkende eerder dit jaar dat met RAM jarenlang de privacy van miljoenen burgers werd geschonden.

In reactie op de nieuwste AP-bevindingen heeft de Belastingdienst alvast van 9.000 medewerkers de autorisatie voor het gebruik van de Klantbeeld-applicatie ingetrokken. Dat is enorm, als je weet dat in totaal er iets meer dan 20.000 mensen werken. De twee systemen worden inderdaad op korte termijn vervangen, schrijft de staatssecretaris.

Deze ingreep toont nog maar eens de grote spanning tussen privacy en toezicht. Iedereen wil dat belastingfraudeurs gepakt worden, tegelijk moeten overheidsdiensten zorgvuldig en terughoudend met gegevens van burgers omgaan. Jaren geleden sloeg de Belastingdienst door in dat eerste – zie de Toeslagenaffaire – nu lijkt het soms de andere kant op door te slaan.

De AP maakt er bijvoorbeeld een punt van dat de Belastingdienst gegevens over iemands geslacht en (fiscale) partner vastlegt, wat me volstrekt logisch lijkt. Maar volgens de AP zegt het iets over iemands ‘seksuele gerichtheid’ en is het dus een privacyrisico. Tja.