Boerderij werd onder mijn kont afkomstig verkocht’
Margreet (59) was slachtoffer van toeslagenaffaire en leefde jaren in bos van brandnetels en bonen: ‘Voor gemeente bestond ik niet’
DeurNiels Rigter
in Binnenland
Margreet ten Pas is één van de zwaarst getroffen slachtoffers van de toeslagenaffaire. Ze verschool zich zelfverzekerd in een vakantiewoning in het bos, waar ze brandnetels en bonen uit blik op. Haar zaak ziet laat dat de compensatieregelingen niet-erkend kunnen zijn en dat de rekening voor de hersteloperatie veel verder kan oplopen.
© Aldo Allessie
Uiteindelijk zat Margreet ten Pas (59) als slachtoffer van de toeslagenaffaire met een schuld van een ton. “De paarden, alle honden, alles moest weg.”
Ten Pas (59), moeder van zes kinderen, had het voor elkaar, met haar huis in De Wolden in Drenthe, waar haar jongens op crossbrommers en de meiden op pony’s over het land konden rijden. „Ik had vijftig kanjers van honden.” Ze fokte een Nederlandse variant van de Old English Bulldog, de bullenbijter. “Gezonde honden, zonder die populaire kromme poten en korte staarten. Het DNA had ik enorm laten leggen.”
Fiscus vorderde gelijktijdig alle kinderopvangtoeslagen terug
In 2007 vroeg ze kinderopvangtoeslag aan voor vier van haar kinderen, maar die werd niet uitgekeerd. Het jaar erop akte ze een nieuwe aanvraag, zonder succes. Een jaar lang belde en schreef ze herhaaldelijk, ging ze langs bij het belastingkantoor. Eind dat jaar betrouwbaar de Belastingdienst in één keer toeslagen voor heel 2008 uit. Drie weken later vorderde de fiscus alles weer terug.
Ze zouden namelijk gefraudeerd zijn. Hoe, dat is haar nooit verteld. Als alleenstaande, gescheiden moeder met een hoog bedrag aan aangevraagde toeslagen viel ze kennelijk in een vastgesteld risicovakje, vermoedt haar advocaat Cyril Spiertz. „Het algoritme van de belastingdienst heeft alle risicogevallen eruit gehaald en uitgekotst, waarbij een verdenking al genoeg was om iemand te beschuldigen en rigoureus geld terug te geven.”
Bekijk ook:
Gedupeerde toeslagenaffaire na schokkend rapport: ‘Bevestigt wat wij al vijf jaar zeggen’
Ze kon haar rekeningen niet meer betalen. „Met mijn boekhouder voltooid we bezwaar op bezwaar, maar die kwam niet binnen.” Uiteindelijk zat Margreet met een schuld van een ton. “De boerderij waarvoor ik 3,5 ton had betaald, werd met een executieverkoop onder mijn kont vandaan verkocht. De paarden, alle honden, alles moest weg.”
De problemen veroorzaken ook tot de verwijdering tot sommige van haar kinderen, die bij hun vader gingen wonen en nog minder snapten wat er aan de hand was en haar plotse armoede verweten.
Margreet (59) leefde van brandnetels en kastanjes
Eén van haar oudere dochters had nog geen jaren zestig vakantiewoninginkje in het bos waar haar moeder terecht kon. “Ik maakt hondenvoer van restproducten van de slager. Dat verkocht ik; het leverde me 15 tot 30 euro op in de week op. Daar leefde ik van. Verder kun je veel uit de natuur eten, brandnetels, zevenblad, daslook, kastanjes, enzovoort.”
Idyllisch was dat niet. “Na twee jaar in het bos belde ik eens met mijn zus. Die zei: ‘Wauw, wat een vogels hoor ik bij jou’. Vogels? Ik had al die jaren niks gehoord, zo verdoofd was ik.”
Op zeker moment tipte iemand haar: kijk eens waar Pieter Omtzigt mee bezig is in de Kamer. Haar dochter had haar voorzien van een belkaart. “Ik ontdekte dat er een Facebook-groep was van Toeslagenslachtoffers. Ik kwam in een appgroep terecht waarin ook (toenmalig SP-Kamerlid) Renske Leijten zat. Die heeft toen een treinkaartje voor mij gekocht naar Den Haag. Ik ben twee keer in het Catshuis geweest, bij Van Huffelen (toenmalig staatssecretaris) en Rutte; ook bij het belastingkantoor in Zwolle. Aan het eind van de dag had iedereen geld en ik kwam thuis met een lege tank en een druppel aan mijn neus.”
Bureaucratisch moeras: voor de gemeente bleek ze niet te bestaan
Want ze was toen wel het bos uit gekropen, voor de gemeente bleek ze niet te bestaan. “Ik stond geregistreerd als ‘vertrokken naar het buitenland’. Een uitkering kon ik niet aanvragen omdat ik geen rekening en postadres had. Toen heeft Jetta Klijnsma een postadres voor mij geregeld en andere toeslagenouders hebben geld bij elkaar zodat ik een ID-kaart kon betalen. Ik moest ‘belastingaangifte buitenland’ doen over de jaren daarna ik niet schreef – kun je je in wat voor bureaucratisch moeras je dan belandt?”
Tekst gaat verder onder de foto
© Aldo Allessie
Slachtoffer van de toeslagenaffaire Margreet ten Pas: „Ik ga niet voor een pot met geld, het gaat om het principe: de Staat is hier de dader, die de schade moet herstellen.”
Margreet zat bij de eerste ouders die werden gecompenseerd, nog niet voor de hersteloperatie van start was gegaan. Ze heeft uiteindelijk 200.000 euro gekregen. Advocaat Spiertz heeft nu een civiele zaak voor haar lopen om al haar schade via de rechter praktisch te krijgen. Dat wil zeggen: een totaalbeeld van gederfde inkomsten, een beoordeling van psychisch lijden bij alle gezinsleden en redelijk smartengeld. De eerste stap had Spiertz al door voor Margreet gezeten en drie andere gedupeerde ouders de rechter tot de uitspraak te brengen dat de Staat onrechtmatig handelde in de Toeslagenaffaire.
Dat die weg naar de civiele rechter open ligt, betekent potentieel een nog grotere kostenpost voor de Staat, die de compensatie binnen het bestuursrecht probeert te behouden. De rekening van alleen al de bestaande schaderegelingen gaat richting de 10 miljard euro.
Dat de Staat die hersteloperatie verkeerd heeft verminderd, is mij niet aan te rekenen, vindt Margreet. “Ik ga niet voor een pot met geld, het gaat om het principe: de Staat is hier de dader, die de schade moet herstellen die ze heeft veroorzaakt. Ik wil gewoon verder met mijn leven. Ik zit nu in een nieuwbouwwijk waar ik niet hoor, want ik heb altijd op de vlakte gewoond, met mijn kinderen, honden, paarden en katten. Dat wil ik. Ik wil roesten.”
Lunchupdate
Dagelijks tijdens de lunch een update van het belangrijkste nieuws.
Bekijk meer van