Toeslagenaffaire alleen versneld op te lossen als overheid uitgaat van relaas getroffen ouders
De overheid moet de ‘methode-Laurentien’ tot standaard verheffen in het herstel voor toeslagenouders: minder vragen om bewijsstukken en meer vertrouwen op het relaas van de ouders. De spoedadviescommissie-Van Dam denkt dat dit de enige manier is om de operatie te versnellen.
is politiek verslaggever van de Volkskrant en schrijft over financiën en landbouw.
Het voorstel om de schadeberekening voor gedupeerden van de toeslagenaffaire vanaf nu hoofdzakelijk over te laten aan de Stichting Gelijkwaardig Herstel (SGH), die werd opgericht door prinses Laurentien, is donderdag de belangrijkste aanbeveling uit het rapport van de adviescommissie.
Ouders die geen behoefte hebben hun persoonlijke verhaal bij de SGH te vertellen, moeten met behulp van een (gratis) advocaat echter zelf een schadeclaim kunnen indienen, op basis van dezelfde vergoedingsrichtlijnen als die de SGH hanteert.
De commissie constateert dat de meeste ouders tevreden zijn met de empathische aanpak van de SGH, terwijl ze het gevoel hebben dat zij door de Commissie Werkelijke Schade (CWS) en de Uitvoeringsinstantie Herstel Toeslagen met wantrouwen worden bekeken. Die instanties willen veel meer bewijsstukken zien en trekken schadeclaims van ouders vaker in twijfel dan de SGH.
Massaal in beroep
Ouders voelen zich door de UHT en CWS niet goed gehoord en geholpen, en gaan daardoor massaal in bezwaar en in beroep. Juist door die vele bezwaren zal het in dit tempo nog 15 tot 20 jaar duren om de hersteloperatie af te ronden, aldus het adviesrapport. De doelstelling van het kabinet om alle circa 44 duizend gedupeerde ouders te helpen vóór 2028 is sowieso onhaalbaar, stelt commissievoorzitter Chris van Dam. Ook als staatssecretaris Sandra Palmen (Toeslagen, NSC) alle aanbevelingen uit zijn rapport opvolgt.
https://www.volkskrant.nl/politiek/toeslagenaffaire-alleen-versneld-op-te-lossen-als-overheid-uitgaat-van-relaas-getroffen-ouders~bddb372a/#:~:text=De%20commissie%20vindt,het%20SGH%2Dbestuur.
Een groot deel van de ouders tekent een of meerdere bezwaren aan tegen het UHT-besluit over hun schadevergoeding, en gaat vervolgens in beroep bij de rechtbank. De UHT is niet in staat die stroom bezwaren en verzoeken om inzage in persoonlijke dossiers, tijdig te verwerken. Begin deze maand lagen er bijna 8.500 bezwaarschriften te wachten op behandeling en liepen er meer dan 2.800 beroepszaken in de rechtbank. Die aantallen lopen gestaag op.
Perverse prikkel
De commissie-Van Dam merkt op dat het feit dat ouders hoge dwangsommen (tot 15 duizend euro) kunnen eisen als ze in bezwaar en beroep gaan, een stimulerend effect heeft op het aantal bezwaar- en beroepsschriften. Er is daarom sprake van een perverse prikkel, zoals de Volkskrant eerder deze maand al berichtte. Van Dam adviseert daarom de dwangsommen af te schaffen.
Volgens Van Dam zijn er advocatenkantoren die een onevenredig aantal ouders vertegenwoordigen en die hier bewust misbruik van maken. Een voormalig UHT-medewerker die alleen op basis van anonimiteit met de Volkskrant wilde praten, onthult dat het gaat om vier advocatenkantoren uit de regio Rotterdam die optreden namens circa 15 duizend toeslagenouders.
Voormalig staatssecretaris van Toeslagen Nora Achahbar (NSC) riep de spoedadviescommissie begin november in het leven. Ze vroeg Van Dam, voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en oud-Kamerlid voor het CDA, maatregelen voor te stellen die de hersteloperatie uit het slop kunnen trekken.
Spoedadvies
Achahbar trad half november af, omdat een aantal kabinetsleden zich racistisch zou hebben uitgelaten. Haar opvolger Palmen moet nu met Van Dams aanbevelingen aan de slag. Van Dam heeft het spoedadvies opgesteld met zijn twee mede-commissieleden, oud-wethouder van Helmond Cathalijne Dortmans en de voorzitter van de Sociale Verzekeringsbank, Simon Sibma.
Van Dam leidde als Kamerlid de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK), die in december 2020 kwam met het ontluisterende rapport Ongekend onrecht. Dat legde genadeloos bloot hoe bewindspersonen, topambtenaren en rechters jarenlang wegkeken terwijl duizenden ouders die kinderopvangtoeslag ontvingen, terechtkwamen in een bureaucratische hel.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
