Post van de belastingdienst. In de toeslagenaffaire moesten mensen ten onrechte grote bedragen terugbetalen.Beeld ANP / Laurens van Putten
Toeslagenaffaire
Alleen de toeslagen voor het kind met een Turkse achternaam hoefden terugbetaald. Discrimineerde de Belastingdienst?
Heeft de Belastingdienst zich in de toeslagenaffaire schuldig gemaakt aan discriminatie? Een moeder met dochters met verschillende achternamen denkt van wel en stapte naar het College voor de Rechten van de Mens.
Emiel Hakkenes 12 maart 2024, 15:43
Zoveel is zeker: de vrouw uit Overijssel die deze dinsdagochtend haar zaak bepleit bij het College voor de Rechten van de Mens in Utrecht is erkend als gedupeerde van de toeslagenaffaire. Ze heeft een financiële compensatie gekregen en een excuusbrief van premier Mark Rutte. Ook staat vast: onder de zwaarst gedupeerden van de toeslagenaffaire zijn mensen met een buitenlandse achternaam oververtegenwoordigd. Dat speelt ook een rol in de zaak van deze vrouw; haar oudste dochter heeft de Turkse achternaam van haar vader.
Voor deze dochter vorderde de Belastingdienst tienduizenden euro’s aan kinderopvangtoeslag terug. “Ik dacht eerst alleen maar dat er grove fouten waren gemaakt”, zegt de moeder. “Maar het waren geen fouten, het ging bewust.” Volgens de vrouw is haar mensenrecht, namelijk het recht om niet gediscrimineerd te worden, geschonden.
Waarom ze dat denkt? Van haar tweede dochter, met een Nederlands klinkende achternaam, is de toeslag nooit teruggevorderd. Terwijl de twee meisjes op hetzelfde adres woonden en naar dezelfde kinderopvang gingen.
Dochter komt in de systemen niet voor
De afdeling Toeslagen van de Belastingdienst heeft een ander beeld van de feiten, zegt de aanwezige vertegenwoordiger. Die tweede dochter komt in de systemen helemaal niet voor. Noch haar moeder noch haar vader zou ooit kinderopvangtoeslag voor het meisje hebben aangevraagd.
Volgens de jurist van de moeder is het ‘heel onaannemelijk’ dat de vrouw voor haar ene dochter wél toeslag zou aanvragen en voor haar andere dochter níet. Maar een bewijsstuk dat de toeslag is gevraagd en toegekend, heeft de moeder niet.
Feit blijft dat de toeslag voor de ene dochter is teruggevorderd. Dat had er volgens de Belastingdienst mee te maken dat de moeder voor meerdere jaren geen jaaropgaaf had verstrekt. Daardoor was niet vast te stellen of zij wellicht te hoge bedragen had ontvangen. De moeder houdt staande dat ze die jaaropgaven wel heeft aangeleverd. Ook heeft ze naar eigen zeggen wel vijftien bezwaarschriften ingediend, waarop ze nooit iets heeft gehoord. In de archieven van de Dienst Toeslagen zijn die documenten dan weer niet aangetroffen.
De vrouw is niet de eerste toeslagenouder die naar het College voor de Rechten van de Mens stapt. Vorig najaar boog het college zich over drie zaken, waarbij de conclusie was dat er in die gevallen geen sprake was van discriminatie vanwege een niet-Nederlandse afkomst. Nog tientallen toeslagenouders zijn een zaak begonnen bij het mensenrechtencollege.
Uitspraak is niet juridisch bindend
In de zaak van de moeder uit Overijssel doet het college binnen acht weken uitspraak. Die uitspraak is niet juridisch bindend. Wel kan iemand die van het College voor de Rechten van de Mens gelijk heeft gekregen een rechtszaak beginnen wegens discriminatie.
De vrouw heeft inmiddels weer een “redelijk prima leven”, zegt ze. Maar zij en haar dochters hebben wel “een enorm trauma” overgehouden aan de toeslagenaffaire. Inmiddels heeft ze ook een derde dochter. “Voor haar heb ik maar geen toeslag aangevraagd.”
Luister ook:
Hoe beeldvorming Den Haag blind maakte voor mens en recht
Lees ook:
De politiek stelt onredelijke eisen aan toeslagenouders, oordeelt de rechter
Mag je van ‘toeslagenouders’ die in hun financiële nood geld leenden van familie of vrienden verwachten dat ze dit kunnen bewijzen met een akte van de notaris? Nee, vindt de rechter.